Bir varoluş trajedisi olan Oblomovluk, bilinçli bir tembellik/atalet halidir. Bir uyuşukluk değil, aksine fazla uyanıklık, her şeyin farkında olma, bir adım ötesini görme halidir. Ancak tüm bu farkındalık dolayısıyla sonunu gördüğü yolda ilerlemek istememenin getirdiği bir tükenmişlik ve kendini gerçekleştirememeidir. Sosyal yaşamdan kopuş, topluma uyum sağlayamama, bilinçli bir vazgeçiştir. Handiyse ölüme eş bir uyuşukluk hali; bir başka deyişle yaşarken ölmektir.
Bu bilgi, felsefi ve psikolojik bir durumun çok derin bir özetidir.
Metindeki her bir nokta, edebiyat eleştirmenleri ve felsefeciler tarafından Oblomovluk üzerine yapılan yorumlarla birebir örtüşüyor:
“Bilinçli bir tembellik/atalet halidir.” (Doğru): Oblomov tembeldir, ama bu basit bir üşengeçlik değildir. Bu, bir seçim, bir irade eylemidir.
“Bir uyuşukluk değil, aksine fazla uyanıklık…” (Doğru): Kavramın en kilit noktası budur. Oblomov aptal veya cahil değildir. Tam tersine, hayatın, sosyal ilişkilerin, kariyerin ve sorumlulukların anlamsızlığını ve boşunalığını görebilecek kadar zeki ve farkındadır.
“Sonunu gördüğü yolda ilerlemek istememe…” (Doğru): Yapacağı her eylemin, atacağı her adımın sonunda onu bekleyen hayal kırıklığını, anlamsızlığı ve çürümeyi önceden görür. Bu “fazla uyanıklık” hali, onu eylemsizliğe, yani “atalete” iter. Harekete geçmenin getireceği acıdan, pasif kalarak kaçınmaya çalışır.
“Yaşarken ölmektir.” (Doğru): Bu, durumun en trajik özetidir. Oblomov, fiziksel olarak hayattadır ama ruhsal ve varoluşsal olarak eylemsizliği seçerek “yaşamaktan vazgeçmiştir”. Bu, onun varoluş trajedisidir.
Yani özetle, bu metin, “Oblomovluk” kavramını, evrensel bir varoluşsal durumu anlatan felsefi bir terim olarak mükemmel bir şekilde analiz ediyor.
Yorum bırakın